Pandeminin etkilerinden hızlı bir çıkışın yaşandığı ve yüksek iç taleple piyasanın canlı kaldığı 2022’de sanayi devleri satışlarını ikiye katladı, kamu şirketlerinin büyük bir kısmı ise özel şirketlerin hızına yetişemedi. İstanbul Sanayi Odası’nın hazırladığı 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması’nda bu yıl 9 kamu kurumu devler liginde yer alırken, enerjideki yükselişe karşılık geçmişte ilk 100’e adını yazdıran gıda alanındaki kamu şirketleri, sıra kaybı ile ikinci 500 listesinde düşme hattına doğru ilerledi. 2020’de Türkiye’nin en büyük 100 sanayi kuruluşu içinde olan Et ve Süt Kurumu (ESK), 2021’de 1.5 milyar TL’lik satış ile 314’üncü sıraya düşerken, 2022’de ise 2.4 milyar TL’lik satış ile 406’ncı sıraya geriledi.
İLK 100’DEN DÜŞTÜ
Bir başka tartışmalı kurum olan ÇAYKUR yine 2020’deki 74’üncü, 2021’deki 89’uncu sırası ile en büyük 100 kuruluş içinde yer alırken, 2022’de 7.9 milyar TL’lik satışla 106’ncı sıraya düştü. Türkiye Şeker Fabrikaları ise 61’inci sıradan 2022’de 85’inci sıraya kadar geriledi. Listede yükselenler arasında ise 52’nci sıradan 11’inciliğe yükselen EÜAŞ ve 34’üncü sıradan 21’inci sıraya yükselen TPAO yer aldı. Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayi AŞ (TÜRASAŞ) ise bu yıl listeye ilk kez giriş yapan kamu şirketi oldu.
Borçlar 152.3 milyar TL’ye ulaştı
Araştırma sonuçlarına göre listede 500 sanayi devi arasında yer alan 9 kamu şirketinin toplam üretimden satışları 148 milyar 728 milyon TL’ye ulaştı. Söz konusu şirketlerin toplam borçları ise 152 milyar 393 milyon TL’ye kadar çıktı. Bunun 104 milyar TL’sini kısa vadeli borçlar oluşturdu. Toplamda 37 bin 825 kişinin istihdam edildiği 9 kuruluşta 11.4 milyar TL’lik maaş
ve ücret ödemesi gerçekleşti.
